20 kwietnia 2024

Co niszczy dzieła sztuki? Jak uchronić obrazy przed zniszczeniem?

Dom, w którym znajdują się obrazy lub inne dzieła sztuki nabiera elitarnego, a także indywidualnego charakteru. Odpowiednio dobrane ramy pomogą nie tylko wyeksponować posiadane przez nas dzieło, ale także odpowiednio zabezpieczą je przed szkodliwymi czynnikami środowiskowymi. Z jakimi negatywnymi czynnikami zewnętrznymi musi mierzyć się obraz? Jak uchronić dzieło sztuki przed zniszczeniem? Sprawdź, co warto wiedzieć na ten temat!

Parszywa 5 – naturalni wrogowie sztuki

Rama do obrazu jest dopełnieniem dzieła – pomaga podkreślić jego walory, nastrój, rangę. Przede wszystkim jednak chroni obraz przed szkodliwymi czynnikami, takimi jak:

  1. Promieniowanie UV – powoduje płowienie kolorów, a także żółknięcie kartek,
  2. Wilgoć i temperatura – wahania temperatury mogą powodować kurczenie lub rozciąganie dzieła, a nawet jego pękanie; optymalna temperatura dla obrazów to 18 – 20°C,
  3. Kurz i pył – są szczególnie trudne do usunięcia z akwareli (tego typu dzieła koniecznie powinny być oszklone), których nie można wycierać wilgotną szmatką, ponieważ w ten sposób łatwo je uszkodzić lub zniszczyć,
  4. Kwasy – powodują żółknięcie materiałów oraz osłabienie ich struktury,
  5. Dym papierosowy – osadza się na niezabezpieczonym obrazie, tworząc trudną do usunięcia powłokę; nikotyna powoduje zanieczyszczenie obrazu, co przejawia się żółknięciem dzieła.

Szkło do oprawy obrazu zatrzymuje wilgoć, kwasy oraz zanieczyszczenia powietrza. Dzięki niemu te szkodliwe czynniki nie są w stanie wniknąć w strukturę obrazu. Jak jednak uchronić się przed promieniowaniem słonecznym? W tym celu stworzono szkło z powłoką odbijającą promienie UV.

Szklany front ramy z filtrem UV – ochrona przed blaknięciem

Zwykłe szkło (niemające właściwości antyrefleksyjnych) nie jest odpowiednią ochroną dla obrazów lub fotografii. Długa ekspozycja na słońce powoduje blakniecie kolorów oraz żółknięcie kartek. Skuteczną ochronę przed niszczącymi właściwościami promieni słonecznych umożliwia:

  • szkło z powłoka antyrefleksyjną – szyba jest zabezpieczona specjalną powłoką nie przepuszczającą promieni UV oraz odbijającą refleksy światła (chroni przed sztucznym i naturalnym oświetleniem),
  • szyba muzealna – profesjonalna ochrona dzieła sztuki dzięki filtrowi UV oraz redukcji refleksów świetlnych do poziomu mniejszego niż 1%,
  • szkło akrylowe (tzw. pleksa) – ze względu na lekkość konstrukcji polecane jest szczególnie do oprawy dużych formatów prac (np. plakatów, puzzli, fotografii); trzeba jednak pamiętać, że jest nieodpowiednie dla szkiców węglem i ołówkiem oraz obrazów namalowanych pastelami (szkło akrylowe wytwarza ładunek elektrostatyczny, który przyciąga cząstki węgla i pasteli, co może prowadzić do uszkodzenia dzieła).

Szkło z powłoka antyrefleksyjną lub pleksa to najczęściej stosowane zabezpieczenia obrazów (zarówno w prywatnych zbiorach, jak i galeriach sztuki). Z kolei szyba muzealna pomimo swoich doskonałych właściwości cechuje się wysoką ceną, dlatego rzadziej jest wybierana dla ochrony obrazów. Warto zaznaczyć, że nie każdy obraz możemy zabezpieczyć szklanym frontem – obrazy olejne muszą pozostać odsłonięte, ponieważ farba użyta do ich namalowanie chłonie wilgoć z otoczenia (oszklone dzieło wysycha, a farba zaczyna pękać i się łuszczyć).

Uszkodzenia obrazów i fotografii powodowane przez działanie czynników środowiskowych są trudne do naprawienia, dlatego lepiej jest odpowiednio zabezpieczyć posiadane przez nas dzieło. Szeroki wybór ram wyposażonych w szkło z powłoką antyrefleksyjną lub ze szkła akrylowego znajdziemy w sklepie internetowym Aluramy.pl.